Otomotiv üretimi, 2023 yılı ocak-eylül döneminde artarken, ihracatta %7, pazarda ise %63'lük artış yaşandı. Üretimde 9 ayda 1 milyon adedin üzerine çıkıldığını, pazarın büyüme hızına rağmen iç pazardaki yerli payının aşağı yönlü ilerlediğine işaret eden OSD Başkanı Eroldu, Çinli üreticilerin global pazar paylarının artışına dikkat çekti.
Otomotiv Sanayii Derneği, ocak-eylül dönemine ait verileri açıkladı. Bu süre zarfında, otomotiv üretimi 2023 yılı ocak-eylül döneminde toplamda yüzde 12 artış gösterirken, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21'lik bir artış yaşandı.
2023 yılı ocak-eylül döneminde toplam üretim 1 milyon 74 bin 155 adet olarak gerçekleşirken, otomobil üretimi ise 687 bin 817 adet olarak kaydedildi. Aynı dönemde toplam pazar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 63 artışla 894 bin 663 adet olarak gerçekleşti. Otomobil pazarı da yüzde 67 oranında artış göstererek 666 bin 890 adete ulaştı.
Ticari tarafta, aynı dönemde üretimde yüzde 1'lik bir azalma yaşanırken, hafif ticari araç kategorisinde yüzde 4'lük bir düşüş kaydedildi. Ocak-eylül dönemi itibarıyla ticari araç pazarı yüzde 51, ağır ticari araç pazarı yüzde 28 ve hafif ticari araç pazarı yüzde 57 oranında arttı. 2023 yılı ocak-eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 7 oranında artarken, otomobil ihracatı yüzde 20 oranında artış gösterdi.
Bu dönemde toplam otomotiv ihracatı 733 bin 956 adet olarak gerçekleşirken, otomobil ihracatı 473 bin 850 adet düzeyinde oldu. İhracat dolar bazında yüzde 16, euro bazında ise yüzde 14 artış kaydetti ve toplamda 26,2 milyar dolarlık bir değere ulaşıldı. Otomobil ihracatında yüzde 24'lük artış, toplam değeri 7,9 milyar dolar seviyesine taşıdı.
“Üretimde kapasitemiz var, Ar-Ge’miz güçlü”
Toplantıda konuşan Otomotiv Sanayii Derneği Başkanı Cengiz Eroldu, otomotiv endüstrisinin Türkiye'nin ekonomik ve entelektüel gelişimine önemli katkılarda bulunan bir sektör olduğunu vurgulayarak, gelecek yıllarda daha büyük başarılara ve iş sonuçlarına imza atılacağını ifade etti.
Eroldu, “2 milyonluk bir kapasitemiz var. Şu anda da bu kapasitenin 1 milyon 350 bin-1 milyon 400 binini kullanır durumdayız. OSD üyelerinin 17 tane üretim tesisi bulunuyor. Toplam üye sayımız 13. 13 üyemizin de 15 tane Ar-Ge merkezi var. Yani yoğun bir Ar-Ge çalışmasının yapıldığı bir sanayi ve Türkiye'de de bu konuda öncü sanayilerden bir tanesi. Yıllık yatırımlarımız 1 milyar dolarlar seviyelerinde. Tabii Ar-Ge harcamalarıyla birlikte patent konusunda da yine Türkiye'de önde gelen sektörlerden bir tanesiyiz.
Ayrıca, Ar-Ge ile ilişkili hizmet ihracatının da giderek büyüyen bir iş kolu haline geldiğini belirten Eroldu, "Son yıllarda 253 milyon dolarlık hizmet ihracatı yaptık" dedi. Eroldu, ilk altı ayda otomotiv üretiminde 1 milyon adedi aştıklarını ve böyle bir rakama uzun yıllardır ulaşmadıklarını da vurguladı.
İç pazarda yerli payı azalıyor
Ekonomiyi destekleyen Otomotiv Sanayii Derneği verilerini olumlu bulan Eroldu, bununla birlikte iç pazardaki yerli ürün payının sürekli azalmasının olumsuz bir taraf olduğuna işaret etti.
Eroldu, “İşin kötüsü bu düşüş hızlanıyor. Türkiye'de otomotiv sanayinin sürdürülebilirliği ve devamlılığı açısından iç piyasadaki satışlarımız bizim için önemli. Bizler yalnızca ihracata yönelik projelerle ayakta kalamıyoruz. Toplam araçlarda geçen sene yüzde 45 olan yerli üreticilerin payı bu sene maalesef yüzde 37’lere gerilemiş durumda. Otomobilde de yüzde 39’dan yüzde 31’e giden bir yerli payımız var.
İlk 8 aylık rakamlara baktığımız zaman dış ticaret dengesinin bizim otomotiv endüstrisi açısından kırmızıya döndüğünü görüyoruz. Burada 10 milyar dolarlar seviyesinde artı veren sektör, maalesef ilk 8 aylık rakamlara göre 318 milyon dolar seviyesinde. Bu açık Eylül ayında daha da büyüyecek ne yazık ki. Gelecek sene ise ihracatta yüzde 10’luk bir artış bekliyoruz” dedi.
“Çinli üreticiler Avrupa için tehdit”
Eroldu, Çinli otomobil markalarının satış adetlerinin düşük olmasına rağmen, Avrupa'da yükselişlerinin devam ettiğini belirtirken şunları söyledi: "Çinli üreticilerin pazar payları, elektrikli araç pazarında hızla artarak yüzde 3,7'yi aştı. Ayrıca Avrupalı üreticilerin Çin'de ürettikleri elektrikli araçlar bu rakama dahil değil."
O da aslında önemli. Diğer bir gelişme de sonucunu takip ettiğimiz Avrupa Birliği’nin Çin menşeili elektrikli araçlara yönelik anti dumping soruşturması var. O da enteresan bir şeye yol açacak. Bakalım nasıl sonuçlanacak. Ama Avrupalı da Çin üretiminin Avrupa’daki sanayi açısından bir tehdit oluşturduğunu görüyor. Çünkü net bir şekilde artış var. Diğer taraftan da şunu da söylemek lazım. Aslında Çin’in de otomotivdeki imajı iyileşiyor.”